Aangespoeld plastic op Lågøya.

Citizen science – Toeristen verzamelen plastic op Lågøya.

Spitsbergen is helaas niet zo ongerept als u zou willen. Niet alleen komen er al ruim 400 jaar mensen die hun sporen achtergelaten hebben, ook de oceaanstroming zorgt voor een aanvoer van afval die zuidelijker in zee terecht is gekomen. Siberisch en tropisch hout dat op vele Spitsbergse kusten te vinden is, heeft een bepaalde schoonheid, dit geldt niet voor het plastic dat de stranden ontsiert. Op elk strand ligt wel iets van plastic. Dit kan een groot visnet zijn, dat al vanuit de verte wordt waargenomen, of het stokje van een wattenstaafje dat tussen een hoopje aangespoelde veren ligt.

Birgit Lutz heeft op Lågøya een visnet gevonden met daarin twee rendierschedels.

Om dit afval in kaart te brengen, maken wetenschappers gebruik van het toerisme. Dat wordt ‘citizen science’ genoemd. Een wetenschapper kan maar op één plek tegelijk zijn en moet bovendien zijn expeditie kunnen bekostigen.

Toeristen vinden een Visnet op Nordre Russøya en om te voorkomen dat dieren er in verstrikt raken, nemen ze dat mee naar het schip.

Toerisme is er gedurende het hele seizoen en op verschillende plaatsen tegelijk.
Een aantal expeditieleiders, waaronder de auteurs van de Spitsbergengids, doen hieraan mee. De gasten zijn na het zien van al het afval vaak gemotiveerd om ook hun steentje bij te dragen.

Sinds 2016 hebben toeristen die op expeditie-cruises waren plastic afval verzameld dat op de kusten van Spitsbergen aangespoeld was. In totaal vonden ze op 14 stranden 23.000 items met een totaalgewicht van 1.620 kilo.

Visnet op Daudmannsodden met daarin een skelet van een rendier dat waarschijnlijk verstrikt is geraakt en het niet heeft overleefd.

Er wordt een willekeurig strand uitgezocht en 100 meter uitgemeten waar het plastic verzameld wordt. Vervolgens wordt het gesorteerd, geteld en gewogen. De verkregen data wordt naar wetenschappers gestuurd, die het vervolgens verwerken. Want we leven in een wereld waarin zolang een probleem niet wetenschappelijk is vastgelegd, het niet bestaat.
Af en toe worden ook grondmonsters genomen om te onderzoeken op microplastic, of wordt er een zak verzameld plastic opgestuurd naar de wetenschappers.

Onlangs is weer een artikel gepubliceerd door het Alfred Wegener Institut, dit maal over de herkomst van het plastic.

Ook Nederlands plastic afval vindt zijn weg naar arctische wateren. Op ongeveer 1% van het gevonden afval was aan de bedrukking of etiketten te zien waar het afval oorspronkelijk vandaan kwam. Van over de hele wereld, bleek. Er zat plastic tussen uit Brazilië, China en de VS. Ongeveer de helft was uit Rusland en Scandinavië afkomstig, en zo’n 30% kwam uit Europa. Daarvan kwam 6% uit Duitsland, 4% uit Groot-Brittannië en een opvallende 2% uit Nederland, in de vorm van een emmer uit Tilburg, een aansteker, twee doppen en een rubberen laars ‘made in the Netherlands’. 87% bleek afkomstig van de visserij.

Citizen science – Toeristen verzamelen plastic op Rekvedstranda.

Het artikel vindt u hier: Where does Arctic beach debris come from? Analyzing debris composition and provenance on Svalbard aided by citizen scientists